ફરી એકવાર કલમ 144 લાગુ થયાના અહેવાલો મળી રહ્યા છે. દેશના ઘણા રાજ્યોમાં અને ઘણા જિલ્લાઓમાં કલમ 144 લાગુ કરવામાં આવી રહી છે. કારણ કોવિડ -19 છે. દિલ્હીને અડીને આવેલા ગાઝિયાબાદમાં પણ કલમ 144 લાગુ કરવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં, ફરી એક વાર આપણે કલમ 144 હેઠળ આપણું જીવન જીવતા જોવા મળીશું.
પછી આવી સ્થિતિમાં, આપણે સેક્શન 144 માં શું કરવું જોઈએ તેની કાળજી લેવી જોઈએ. આપણને કયા હક છે અને આપણે શું ન કરવું જોઈએ. જાણો ધારા 144 ની તમામ માહિતી.
ક્યારે લગાડવામાં આવે છે ધારા 144
રાજ્ય સરકાર દ્વારા કલમ 144 લાદવામાં આવી છે. રાજ્ય સરકારને લાગે છે કે જો માનવ સલામતીનું જોખમ છે, સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમ છે અથવા તોફાનો થવાની સંભાવના છે, તો સીઆરપીસીની કલમ 144 લગાડશે. આ ધારા હેઠળ ઇન્ટરનેટ સેવા પણ સામાન્ય લોકોની પહોંચથી દૂર કરી શકાય છે. તે રાજ્ય સરકારના હાથમાં હોય છે.
કોણ લાગુ કરે છે ધારા 144
ક્રિમિનલ પ્રોસિજર કોડ એટલે કે સીઆરપીસી ની કલમ 144 રાજ્ય સરકાર હેઠળ આવે છે અને તેને ડીએમ, એસડીએમ અથવા એક્ઝિક્યુટિવ મેજિસ્ટ્રેટ દ્વારા લાદવામાં આવે છે. તેને પોતાના વિવેકબુદ્ધિના આધારે ઓર્ડર જારી કરીને પ્રતિબંધિત ઓર્ડર લાગુ કરવાનો અધિકાર છે.
કેટલા દિવસ સુધી લાગી શકે ધારા 144
ધારા 144 પણ સમય મર્યાદા ધરાવે છે. આ અંતર્ગત, તમે કોઈ પણ ક્ષેત્રમાં 2 મહિનાથી વધુ સમય સુધી કલમ 144 લાદી શકતા નથી. જો કે, પરિસ્થિતિ ખૂબ જ ગંભીર હોય તો તેમાં વધારો કરી શકાય છે. પરંતુ તે પછી પણ, કલમ 144 ને 6 મહિનાથી વધુ સમય માટે ક્યાંય લાગુ કરી શકાતી નથી.
ધારા 144 અને કર્ફ્યુ વચ્ચે શું તફાવત છે
કલમ 144 સામાન્ય રીતે પ્રતિબંધિત છે. આમાં જાહેરમાં ભેગા થવા પર પ્રતિબંધ હોય છે. આમાં 3 થી વધુ લોકો એક જગ્યાએ એક સાથે ઉભા પણ રહી શકે નહીં. અને કર્ફ્યુ દરમિયાન ફક્ત ચોક્કસ સમય માટે બહાર નીકળવાની છુટ હોય છે, તે સિવાય તમે ઘરની બહાર નીકળી શકતા નથી. અને આમાં શાળા-કોલેજો પણ બંધ છે.
1 વ્યક્તિને પણ લઈ શકાય છે કસ્ટડીમાં
જ્યારે બેંગલુરુમાં રામચંદ્ર ગુહાની અટકાયત કરવામાં આવી ત્યારે તેણે કહ્યું કે તે માત્ર 2 લોકો જ હતા, તો આ કિસ્સામાં કલમ 144 નું ઉલ્લંઘન કેવી રીતે થાય ? પરંતુ, કલમ 144 માં, જો કોઈ સ્થળે માણસ હોય ત્યારે તે શું વિચારે છે તે મેજિસ્ટ્રેટના વિવેક બુધ્ધી પર આધારીત છે. જો કોઈ વ્યક્તિ તરફથી કોઈ પણ પ્રકારનું જોખમ હોય તો તેને કસ્ટડીમાં લઈ શકાય છે.
કલમ 144 માં દોષિતને સજા
ધારા 144 તોડનારને પોલીસ દંડ કરીને તેની પાવતી ફાડે છે. આમાં, તે વ્યક્તિ અન્યના જીવનને જોખમમાં મૂકવા માટે જવાબદાર હોવાનું માનવામાં આવે તો વધુમાં વધુ 3 વર્ષની સજા ફટકારવામાં આવે છે.
કલમ 144 ઉપર વિવાદ
કલમ 144 દ્વારા મેજિસ્ટ્રેટના હાથમાં ઘણી તાકત આવી જાય છે. ઘણી વખત આ શક્તિનો દુરુપયોગ થાય છે. આવા કિસ્સામાં, વ્યક્તિ પોતાના મૂળભૂત અધિકારોના ઉલ્લંઘન માટે હાઇકોર્ટમાં અપીલ કરી શકે છે.
