એક સમય હતો જ્યારે ગુજરાતી ફૂડ માત્ર ગુજરાતમાં જ મળતું હતું, પરંતુ હવે તેની લોકપ્રિયતા એટલી વધી ગઈ છે કે તમને ગમે ત્યાં ગુજરાતી ફૂડ મળી જશે. પહેલા ઘણા લોકોને ખબર પણ ન હતી કે ગુજરાતી ફૂડમાં શું છે, પરંતુ ફેમસ સિરિયલ ‘તારક મહેતા કે ઉલ્ટા ચશ્મા’ પછી લોકોને ખબર પડી કે ગુજરાતી ફૂડ શું છે. ગુજરાતી ફૂડના ફેમસ ઢોકળા તો મોટા ભાગના લોકો જાણતા હતા, પરંતુ હવે ગાંઠિયા, ફાફડાથી લઈને ખાખરા જેવા નાસ્તાનો સ્વાદ તો સૌ કોઈ જાણે છે.
ખાખરાને મસાલેદાર રોટલી પણ કહેવામાં આવે છે.
આજે અમે તમને ‘ઈન્દુબેન ઝવેરી ખાખરાવાલા’ વિશે જણાવીશું, જેમના ખાખરા માત્ર ગુજરાતમાં જ નહીં વિદેશમાં પણ પ્રખ્યાત છે. સામાન્ય ભાષામાં ખાખરાને મસાલેદાર રોટલી પણ કહેવામાં આવે છે. આ ક્રિસ્પી અને સૂકો નાસ્તો બહુ ઓછા તેલમાં બનાવવામાં આવે છે. તે ઘઉંનો લોટ, ચણાનો લોટ અને કેટલાક મસાલા મિક્સ કરીને બનાવવામાં આવે છે. ખાખરા તો દરેક લોકો ખાય છે, પરંતુ જૈન સમાજમાં તેને ખૂબ પસંદ કરવામાં આવે છે.
જરૂર પડતા ઉપાડી કુટુંબની જવાબદારી:
ઈન્દુબેન ગુજરાતના અમદાવાદના રહેવાસી હતા. અગાઉ તે તેના નાના ઘરમાં ત્રણ બાળકો અને પતિ સાથે રહેતી હતી. ઈન્દુબેન પહેલા સાદી ગૃહિણી હતા, પરંતુ જ્યારે પરિવારને પૈસાની જરૂર પડી ત્યારે તેઓ પોતે જ આગળ આવી અને જવાબદારી નિભાવી માટે કમાવાનું વિચારવા લાગ્યા. ઈન્દુબેને વર્ષ 1960માં તેનું કામ શરૂ કર્યું હતું. શરૂઆતના દિવસોમાં તે ખાખરા ડિસ્ટ્રીબ્યુશન સેન્ટરમાં પોતાના બનાવેલા ખાખરા વેચતી હતી.
ઈન્દુબેને અનેક મહિલાઓને રોજગારી અપાવી છે:
ઈન્દુબેને તેમના પતિ માટે લોન લઈને લુના ખરીધું, જેથી તેઓ તેમના દ્વારા બનાવેલ ખાખરા ઘરે ઘરે લઈ જઈ શકે. તે પોતાનું ઘર અને બિઝનેસ બંને એકલી જ સંભાળતી હતી. થોડા સમય પછી, તેના ખાખરા લોકોને પસંદ આવ્યા અને ઓર્ડર વધવા લાગ્યા, તેથી તેણે તેની મદદ માટે વધુ મહિલાઓને નોકરીએ રાખી, જેનાથી તેને રોજગાર મળ્યો. ઈન્દુબેનનું 1981માં 54 વર્ષની વયે અવસાન થયું હતું.
ઈન્દુબેન ખાખરાવાલા નામનું પહેલું આઉટલેટ શરૂ થયું:
ઈન્દુબેનના ગયા પછી પણ તેમના દ્વારા બનાવેલા ખાખરાનો સ્વાદ જીવંત રહ્યો. તેમના પુત્ર હિરેન અને પુત્રવધૂ સ્મિતાએ ધંધો સંભાળ્યો. આજે પણ લોકો ઈન્દુબેનના નામે ખાખરા ખરીદે છે. વર્ષ 1982માં ‘ઈન્દુબેન ખાખરાવાલા’ નામનું પહેલું આઉટલેટ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં ખાખરા સાથે અન્ય નાસ્તા પણ રાખવામાં આવ્યા હતા. જે બાદ હિરેનના બે પુત્રો નિશિત અને અંકિત જવેરી પણ પિતાને મદદ કરવા આ ક્ષેત્રમાં આવ્યા હતા.
2010માં નિશિત અને અંકિત બીજું આઉટલેટ ખોલવા માંગતા હતા, ત્યારે જ તેઓ કન્સ્ટ્રક્શન બિઝનેસ સાથે સંકળાયેલા સત્યેન શાહને મળ્યા હતા. સત્યેન ખાખરાની લોકપ્રિયતા જોઈને તેની સાથે બિઝનેસ પાર્ટનર બનવા સંમત થયા. બંનેએ મળીને ઈન્દુબેન ખાખરાવાલાને કંપનીનું ફોર્મ આપ્યું હતું. તમને જણાવી દઈએ કે આજે ‘ઈન્દુબેન ખાખરાવાલા’ના અમદાવાદમાં કુલ 10 આઉટલેટ્સ છે.
ખાખરાના 70 ફ્લેવર તૈયાર કરવામાં આવે છે:
ખાખરાનું દેશમાં જ નહીં વિદેશમાં પણ વિતરણ થાય છે. તેનું એક મોટું ઉત્પાદન એકમ છે, જ્યાં ખાખરાના 70 ફ્લેવર તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ મેન્યુફેક્ચરિંગ યુનિટમાં ખાખરા ઉપરાંત બીજો ઘણો નાસ્તા પણ બનાવવામાં આવે છે, પરંતુ આજે પણ ખાખરા સૌથી વધુ વેચાય છે. આજે, આ નાનો વ્યવસાય 62 વર્ષ અને ત્રણ પેઢીની સફર પછી એક વિશાળ બ્રાન્ડ બની ગયો છે. એક નાની શરૂઆત પણ વ્યક્તિને ઉંચાઈ પર લઈ જઈ શકે છે.
