આ ગામમાં પાણી ના એક-એક ટીપા નું થાય છે ઓડિટ, જાણો કેવી રીતે પાણી ની કરકસર કરીને ગામના ખેડૂતો બન્યા છે લાખોપતિ !

Story

ભારતના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં જ્યાં લોકો ખેતીથી દૂર જઈ રહ્યા છે, મહારાષ્ટ્રના અહમદનગર જિલ્લાના હિવરે બજારના ખેડૂતો ખેતીના વ્યવસાયમાં કરોડપતિ બની ગયા છે. ગામમાં કુલ 260 પરિવારો રહે છે જેમાંથી 60 પરિવારો ખેતીની આવક મેળવીને કરોડપતિ બન્યા છે. ગામમાં એક સમયે 168 પરિવારો ગરીબી રેખા નીચે જીવતા હતા.

જ્યારે આજે 100 થી વધુ પરિવારોની વાર્ષિક આવક 5 લાખથી 10 લાખ સુધીની છે.હિવરે બજાર ગામ ભૌગોલિક રીતે રેઇન શેડો વિસ્તારમાં આવેલું હોવાથી એક વર્ષમાં માત્ર 8 થી 10 ઇંચ વરસાદ પડે છે. ગામેં પાણીના દરેક ટીપાને એકત્ર કરીને સફળતા મેળવી છે.

આજે હિવરે બજાર ભારતનું એકમાત્ર એવું ગામ છે જ્યાં વોટર ઓડિટ પણ થાય છે. ગામના લોકો પાણીના એક ટીપા નો પણ બગાડ કરતા નથી, તેથી ગામની જમીનમાં વિનામૂલ્યે મળે છે તેવું વિચારીને ગ્રામજનોને માત્ર 3 રૂપિયામાં 500 લીટર શુદ્ધ પીવાનું પાણી મળે છે. ગ્રામજનોને પાણીનું એક ટીપું પણ વેડફવા દેવામાં આવતું નથી.ચાર દાયકા પહેલાં ખેતી સસ્તી થતાં ગામડાં છોડીને શહેરો તરફ ગયેલા લોકો હવે ગામમાં પાછા ફરી રહ્યા છે. જે એક સમયે ગરીબ ગામ ભારતનું કરોડપતિ ગામ બની ગયું તે રાતોરાત ચમત્કાર નથી પણ ગામના લોકોની મહેનત, સમર્પણ અને દ્રઢતા રંગ લાવી છે.

જમીન ધોવાણ અને જળ સંચયમાં સફળતા ગામના વિકાસ માટે ટર્નિંગ પોઈન્ટ સાબિત થઈ. વર્ષ 1995માં અધિકારીઓએ આદર્શ ગ્રામ યોજના હેઠળ વોટરશેડ ડેવલપમેન્ટ હેઠળ ગ્રામજનોને સહાય અને માર્ગદર્શન પૂરું પાડ્યું હતું. ગામડાના લોકો સરકારની ગ્રામલક્ષી યોજનાઓને પ્રામાણિકપણે અને નિયમોનુસાર અમલ કરે તો ગામની કેવી કાયાપલટ થઈ શકે તેનું આ જીવંત ઉદાહરણ છે.

સરપંચ પોપટરાવ પવારના નેતૃત્વએ ગામના વિકાસમાં ઘણું યોગદાન આપ્યું છે. આ ગામના પોપટરાવ ધંધાના સંબંધમાં વર્ષો પહેલા પુનામાં સ્થાયી થયા હતા. એકવાર તે પોતાના ગામની જમીન જોવા આવ્યા હતા. મહિલાઓને પાણીના બેડા લાવવામાં આવતી જોઈને તે ખૂબ જ દુ:ખી થયો. પરંતુ શહેરમાં રહે છે.ગામના લોકોની દુર્દશા જોઈને તેના મનમાં ગામ માટે કંઈક કરવાનો વિચાર આવ્યો.પાણીના અભાવે પૂરતું ઘાસ ઉગતું ન હોવાથી પશુપાલકોની હાલત ખૂબ જ ખરાબ હતી. સમય જતાં તે ગ્રામજનોના આગ્રહથી સરપંચ બનવા સંમત થયા.

પોપટરાવ રાલેગણ સિદ્ધિમાં અન્ના હજારેને મળ્યા હતા.અન્ના એ પોપટરાવને ગામના લોકોને જાગૃત કરવા શ્રમદાન પર ભાર મૂક્યો હતો.હિવરે બજાર ગામમાં સર્વત્ર હરિયાળી છે. એક જમાનામાં દેવામાં ડૂબેલા અને ડ્રગ્સની દલદલમાં ફસાયેલા ગ્રામજનો વિકાસના રોલ મોડલ બન્યા છે. આ ગામમાં એક પણ પરિવાર ગરીબી રેખા નીચે જીવતો નથી.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *