આજકાલ દરેક વ્યક્તિ પોતાની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા માટે ઘણું બધું કરે છે. આજકાલ બાળકોથી લઈને વડીલો સુધી દરેક વ્યક્તિ રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા માટે ચ્યવનપ્રાશનું સેવન કરે છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને, અજમેરની રહેવાસી અંકિતા કુમાવતે ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ બનાવવાનું શરૂ કર્યું અને આજે બજારમાં તેના ચવનપ્રાશની માંગ ઘણી વધી ગઈ છે.
સારા સ્વાસ્થ્યનું મહત્વ શું છે, આપણે બધાને આ વાત આવતા વર્ષે કોરોના રોગચાળા દરમિયાન ખબર પડી છે, અને આજે દરેક વ્યક્તિ પોતાની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા માટે ઘણા બધા કાર્યો કરે છે, ઘણા પ્રકારના શાકભાજી, ફળો અને ઘણી બધી વનસ્પતિઓ ખાય છે. એ જ રીતે, સૌથી જૂનું રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારનાર ચવનપ્રાશ છે, જે દેશમાં ઘણા લાંબા સમયથી ચાલી રહ્યું છે. જે આપણા શરીર માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
આજે અમે તમને રાજસ્થાનમાં રહેતી એક મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકની વાત કહેવા જઈ રહ્યા છીએ, અંકિતા કુમાવત કોલકાતા આઈઆઈએમમાંથી ગ્રેજ્યુએટ થઈ છે, તેણે વર્ષ 2009માં એમબીએની ડિગ્રી મેળવી હતી અને તેણે કેટલાક વર્ષો કામ પણ કર્યું હતું પરંતુ વર્ષ 2014માં તેણે પોતાની નોકરી કરી હતી. નોકરી છોડીને તે ઓર્ગેનિક ખેતીમાં જોડાઈ. હવે અંકિતા કુમાવત અજમેરમાં ઓર્ગેનિક ફાર્મિંગ કરે છે અને સાથે જ ડેરીનો વ્યવસાય પણ ચલાવે છે.
અંકિતા જણાવે છે કે તે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ તૈયાર કરી રહી છે. અંકિતા કહે છે કે હાલમાં તે બજારમાં બે પ્રકારના ચવનપ્રાશ બનાવે છે અને વેચે છે, તેણી કહે છે કે આમાં સુગર ફ્રી ચવનપ્રાશનો સમાવેશ થાય છે જેમાં તે ખાંડની જગ્યાએ ખજૂરનો ઉપયોગ કરીને ચવનપ્રાશ તૈયાર કરે છે.
અંકિતા કુમાવતે આ વર્ષે 100 કિલોથી વધુ ચવનપ્રાશનું વેચાણ કર્યું છે:
અંકિતા જણાવે છે કે બીજા વર્ષે તેણે પોતાના ખેતરમાં 9200 કિલો ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ તૈયાર કરીને બજારમાં વેચ્યું. આ દરમિયાન પણ 100 કિલોથી વધુ ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશનું વેચાણ થયું છે. આ દરમિયાન અંકિતા કહે છે કે ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશના વેચાણથી ઘણું મળે છે અને તે ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ વેચીને ઘણી કમાણી કરે છે.
અંકિતા કુમાવત કહે છે કે જ્યારે તેણે IIM ગ્રેજ્યુએટની ડિગ્રી મેળવી અને તે પછી તેણે જોબ કરવાનું શરૂ કર્યું પરંતુ તે કહે છે કે જોબ હતી અને પૈસા પણ સારા આવતા હતા પરંતુ મારા મનને સંતોષ ન હતો તેથી મેં નોકરી છોડી દીધી અને ઓર્ગેનિક ફાર્મિંગ કરવાનું શરૂ કર્યું.
અંકિતા કહે છે કે જ્યારે મેં ઓર્ગેનિક ફાર્મિંગ કરવાનું શરૂ કર્યું ત્યારે મેં ગૂસબેરીની મહત્તમ ખેતી કરવાનું શરૂ કર્યું, પરંતુ તેના કારણે ગૂસબેરીનું વેચાણ એટલું નહોતું થયું, પરંતુ પછી મેં વિચાર્યું કે શા માટે ગૂસબેરીને પ્રોસેસ કરીને ઉત્પાદન તૈયાર કર્યા પછી તેને વેચવું નહીં. મારા મનમાં ચવનપ્રાશનો વિચાર આવ્યો અને મેં વધુ ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ તૈયાર કર્યો.
અંકિતા કહે છે કે તેના ખેતરોમાં 10 થી 15 ગુસબેરીના ઝાડ છે, જેમાં શિયાળામાં 400 થી 500 કિલો કેરી સરળતાથી મળી જતી હતી, તે દરમિયાન તે કહે છે કે અગાઉ અમે આ ફળોનો યોગ્ય ઉપયોગ કરી શકતા ન હતા અને થોડા સમય સુધી અમે તેનો ઉપયોગ કરતા હતા. આ આમળાને અમારા મિત્રો અને સંબંધીઓમાં આ રીતે વહેંચવા.
આ દરમિયાન અંકિતા કહે છે કે પછી તેણે આમળા મુખવાસ બનાવવાનો બિઝનેસ શરૂ કરવાનું નક્કી કર્યું પરંતુ આ બિઝનેસ એટલો સફળ ન થઈ શક્યો, ત્યારપછી તેણે આમળાનો ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ બિઝનેસ શરૂ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો અને આ બિઝનેસ ઘણો સફળ થયો. અંકિતા કહે છે કે પહેલા અમને ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ કેવી રીતે તૈયાર કરવું તે ખબર ન હતી પરંતુ મેં ઈન્ટરનેટ પરથી તમામ માહિતી લીધી હતી અને ત્યાર બાદ મેં ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ ઓનલાઈન વેચવા માટે મૂક્યું હતું.
તેના ખેતરમાં ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ તૈયાર કરે છે:
અંકિતા કહે છે કે અમે અમારો ઓર્ગેનિક ચ્યવનપ્રાશ અમારા પોતાના ખેતરમાં તૈયાર કરીએ છીએ અને અમે આ ચ્યવનપ્રાશ સ્વદેશી રીતે તૈયાર કરીએ છીએ અને તેમાં જડીબુટ્ટીઓ મિક્સ કરવા માટે અમે નજીકના ખેડૂતો પાસેથી મહત્વની વનસ્પતિઓ ખરીદીએ છીએ. અંકિતા કહે છે કે મારા આ કામમાં મારી સાથે મારા પિતા પણ મને પૂરો સહયોગ આપે છે.
અંકિતા જણાવે છે કે અવળા અને જડીબુટ્ટીઓની સાથે અમે શતાવરી, બ્રાહ્મી, જટામાંસી, ગોખરૂ, બેલ, કચુર, નાગરમોથા, લવિંગ, જીવનંતી, પુનર્નવા, અંજીર, અશ્વગંધા, ગીલોય, તુલસીના પાન, સૂકું આદુ, સૂકી દ્રાક્ષ, દારૂ વગેરેનો સમાવેશ કરીએ છીએ. અન્ય ઘટકો, આ ઓર્ગેનિક ચવનપ્રાશ તૈયાર કરવામાં આવે છે. અંકિતા કહે છે કે શરૂઆતમાં તેને ચવનપ્રાશ તૈયાર કરવામાં ઘણી તકલીફ પડી હતી કારણ કે ચવનપ્રાશ તૈયાર કરવું એટલું સરળ કામ નહોતું.
તેણી કહે છે કે શરૂઆતમાં થોડી તકલીફ હતી પરંતુ અમે ભૂતકાળમાં આમળામાંથી ગાયની દવા અને માઉથવોશ તૈયાર કર્યા છે, તેથી અમને થોડી પ્રક્રિયાની જાણ હતી, અને આ જ કારણ હતું કે અમે ધીમે ધીમે ચ્યવનપ્રાશ તૈયાર કરવામાં સફળ થયા હતા.
અંકિતા કહે છે કે ચવનપ્રાશનું વેચાણ ખૂબ જ સફળતાપૂર્વક થઈ રહ્યું હતું, તેથી તેણે પોતાની વેબસાઈટ બનાવી અને તેની સાથે તે એમેઝોન પર પણ વેચે છે અને આસપાસના વિસ્તારના લોકો તેના ખેતરમાંથી આવે છે અને ચવનપ્રાશ ખરીદે છે. ટેક્સ લેવામાં આવે છે. અંકિતા કહે છે કે લોકોને અમારા પર વિશ્વાસ હતો કારણ કે અમે ઘણા સમયથી ઓર્ગેનિક પ્રોડક્ટ્સ તૈયાર કરીને વેચતા હતા, તેથી લોકો હાથે જ નવી પ્રોડક્ટ ખરીદતા હતા.
આ દરમિયાન, અંકિતા કહે છે કે હાલમાં, ઓર્ગેનિક ફાર્મમાં ચવનપ્રાશની તૈયારીમાં 80% થી વધુ ગૂસબેરીનો ઉપયોગ થાય છે. અંકિતા કહે છે કે તેને બાળપણથી જ ઓર્ગેનિક ફાર્મિંગ કરવાનો ખૂબ જ શોખ હતો, તેથી જ તેણે નોકરી છોડીને ઓર્ગેનિક ફાર્મિંગ કરવાનું શરૂ કર્યું અને આજે તે તેની ઓર્ગેનિક ખેતી અને તેના ચવનપ્રાશના બિઝનેસમાંથી ઘણો નફો કમાઈ રહી છે.
અંકિતા કહે છે કે નોકરી છોડ્યા પછી ભલે તેને ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, પરંતુ આજે તેને ચોક્કસપણે પ્રયાસ કરીને સફળતા મળી છે, તેથી તે કહે છે કે જો તમે પ્રયત્ન કરતા રહેશો તો તમને સફળતા ચોક્કસ મળશે.
