મેવાડના શૂરવીર મહારાણા પ્રતાપને તેમની લડાઈ અને બહાદુરી કુશળતા માટે આજે પણ યાદ કરવામાં આવે છે. મહારાણા પ્રતાપ વિશે કહેવામાં આવે છે કે યુદ્ધ દરમિયાન તેઓ 208 કિલો હથિયારો સાથે દુશ્મનોનો સામનો કરતા હતા. તેનો ભાલો 81 કિલો હતો જ્યારે તલવાર 72 કિલો હતી.
મહારાણા પ્રતાપ 208 કિલોના હથિયારો સાથે લડતા હતા:
એવું કહેવાય છે કે મહારાણા પ્રતાપ એટલા શક્તિશાળી હતા કે તેઓ યુદ્ધ દરમિયાન પોતાની છાતી પર લોખંડ, પિત્તળ અને તાંબાના બનેલા 72 કિલોનું બખ્તર પહેરતા હતા. આ સિવાય 81 કિલો વજનની સાથે કમરમાં બે તલવાર પણ બાંધી હતી. આ રીતે, યુદ્ધ દરમિયાન, તે 208 કિલો વજનના હથિયારોથી લડતા હતા. તમને આ પરથી ખ્યાલ આવ્યો કે મહારાણા પ્રતાપ કેટલા બહાદુર હતા. તેને એક યોદ્ધા પણ માનવામાં આવે છે કારણ કે તે મુઘલ બાદશાહ અકબર જેવા યોદ્ધાઓ સાથે લડયા હતા.
એક સમય હતો જ્યારે મુગલ બાદશાહ અકબરને રાજપૂત શૂરવીર મહારાણા પ્રતાપથી બાદશાહને બચાવવા માટે ‘હલ્દીઘાટી’ નું યુદ્ધ લડવું પડ્યું હતું. મુઘલ બાદશાહ અકબર અને મહારાણા પ્રતાપ વચ્ચે હંમેશા સાર્વભૌમત્વ અને સ્વાભિમાન માટે લડાઈ ચાલતી હતી. આ બે યોદ્ધાઓ વચ્ચે ‘હલ્દીઘાટીનું યુદ્ધ’ મહાભારત પછીનું બીજું સૌથી વિનાશક યુદ્ધ કહેવાય છે.
મુગલોના કોઈ પણ હુકમનામાનું પાલન ન કર્યું:
એવું કહેવાય છે કે જ્યારે મુઘલ બાદશાહ અકબરે મેવાડના રાજા મહારાણા પ્રતાપને મોગલોની તાબેદારી સ્વીકારવા માટે હુકમનામું મોકલ્યું ત્યારે તેમણે અકબરના આ આદેશને પોતાનો અને રાજપૂતોના આત્મસન્માનને ઠેસ પહોંચાડવાનો અસ્વીકાર કર્યો. આ પછી, બંનેએ 1576માં ઉદયપુર નજીક હલ્દીઘાટીના મેદાન પર યુદ્ધની ઘોષણા કરી.
‘હલ્દીઘાટીનું યુદ્ધ’ મહાભારત પછીનું સૌથી વિનાશક યુદ્ધ:
યુદ્ધની ઘોષણા હોવા છતાં, અકબરે યુદ્ધ ટાળવા અને તાબે થવા માટે મહારાણા પ્રતાપ પાસે 6 વખત પોતાના સંદેશવાહકો મોકલ્યા, પરંતુ મહારાણા પ્રતાપે તેને સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો. મહારાણા પ્રતાપે મુઘલોને તેમની લડાઈ કુશળતા અને તેમના મનપસંદ ઘોડા ચેતકના બળ પર ઘૂંટણિયે પડવા મજબૂર કર્યા હતા. જોકે, મહારાણા પ્રતાપે મોગલોને જીત્યો ત્યારે મેવાડ પર કબજો કરવાની તક આપી ન હતી, પરંતુ તેમનો મોટો પુત્ર સિંહાસન પર બેસતાની સાથે જ મોગલ બાદશાહ અકબરે મેવાડને વશમાં કરી લીધો.
મહારાણા પ્રતાપનો જન્મ 9 મે 1540ના રોજ મેવાડ શાહી પરિવારમાં થયો હતો. તે મેવાડના રાજા ઉદય સિંહનો સૌથી મોટો પુત્ર હતો. ઉદય સિંહ પોતાના 9મા નંબરના પુત્ર જગમલ સિંહને ખૂબ પ્રેમ કરતા હતા, તેથી તેમણે મૃત્યુ પામ્યા પહેલા જગમાલને તેમના અનુગામી બનાવ્યા.
